giovedì 20 agosto 2020

Tema de Gramsci de Leonardo Angelo Berria

 

Tema de Gramsci de Leonardo Angelo Berria

Stasera mi sono permesso di tradurre un tema di licenza elementare, scritto a Ghilarza nel 1903 da un certo Antonio Gramsci. 29-04-2018

 

Su millenovichentos e tres s’annu,

Antonio Gramsci isce pitzinnu,

piccàvat sa lissentzia elementare

iscrienne unu tema

chi su titulu ìt custu:

“Si unu cumpanzu tuo benestante

sapiu, ischìdu e meda inteligente

t’haeret nadu chi ìt de s’idea

de irbandonaret isce sos istudios,

tue ìte cossa li dìas risponner?”

 

Ghilartza, seichi ‘e trigulas sa dìe,

su millenovichentos e tres s’annu.

 

Amicu caru, mi pac’ora achet

retzìdu happo sa tua cara littèra,

e mi allìgrat meda

s’ischìre chi istas vene ‘e salude.

 

Unu puntu ‘e una cossa solu,

ohi de tene mi achet ispantare;

naras chi tue prussu

non bi has a sichìre in sos istudios,

ca puìte a-aju vennidos ti sono.

 

Ma comente, ohi-joi

oh tue chi ses meda inteligente,

e chi, grascias a Deus,

su netzessariu nono non ti mancat,

tue a pane rucradu

ohi cheres lassare sos istudios?

 

Nas a-mimme de acher su matessi,

ca puìte est meda menzus

peri sos campos a curruntonare,

a annare a sos ballos

e-a prubbicos abòjos,

e no imbetzes no de si tancare

battor oras a die in-d’un istantzia,

chin su mastru chi nos preìcat semper

a nois de istudiare

ca puìte si-nono

crocovicudos hamus a-abbarrare.

 

Ma jeo, amicu caru, no happo a poder

irbandonare mai sos istudios

ca son sa sola mea ‘e ispera

de camparepo jeo chin onore

canno happo a esser mannu,

ca puìte coment’ìschis,

sa mea ‘e vamilla

no est ricca ‘e benes de vorthuna.

 

Cantos pitzinnos pogheros t’imbijàn,

iscios chi dìan haer

gana ‘e istudiare,

ma chi a iscios Deus

su netzessariu nono no hat dadu,

no-solu ohi po istudiare,

ma medas vortas ohi,

mancu po si catharene sa gana.

 

E jeo jà los vio

dae sa ventana mea,

chìn d’ìte ocros appompian

sos pitzinnos chi colan

chin sa cartella posta a tracolla,

iscios chi no non poden

annare si-no a-s’iscola serale.

 

Tue nas chi ses riccu,

chi no has a haer bissonzu

de sos istudios po ti campare,

ma attentu e mìralu su ditzu

“su mandronare est su babbu ‘e sos vitzos”.

 

Chie no istudiat in zoventude

si-n’hat a impudàre

chin dolu e chin tristura a sa vetzessa.

 

Dada una ziràda a sa vorthuna,

perdida una caussa, una lite,

poden bature peri a sa misseria

su prus riccu ‘e sos fomines prus riccos.

 

Ammentatìlu de signor Vrantziscu;

e isce jà ìt fizzu

de una vamilla meda-meda ricca;

haìat coladu una zoventude

in brìos e annavat

a sos teatros, a zocare a cartas,

e haìat inìdu

isce ‘e si rughinaret de su tottu,

e como ohi achet s’iscrivanu

uve un avocadu

chi a su messe li dat sessanta vrancos,

su tantu a malapena

de tirare a da-innantis.

 

E custos de essempios

ti dìan deper bastare

a ti acher mudare sa idea

dae s’intentzione chi has tue.

 

Juvanne caru, torra a sos istudios,

e bi has a-accattare

tottu cantos sos benes

possibiles ti naro.

 

Tue po su malu no non ti-lu pìches

si ti aeddho a coro in manu,

ca jeo ti cherjo vene,

e ausso a narrer tottu in cara,

no a ti acher viacas e lussingas

comente e-a medas.

 

Adìos e saluda

sos genitores tuos

e retzi unu vassu

dae s’affetzionadu

amicu tuo Antoni.

 

Autore Antonio Gramsci

 

 

 

https://www.luigiladu.it/poesias/tema_de_gramsci.htm

Nessun commento:

Posta un commento