Sa
dispedida
de
Giovanni Battista Deiana
1
Sa
dispedida de ottadas mistas
Lettore
lezende si osservas
Est
che decottu de varias ervas
Po
custas maladias imprevistas
In
sas provadas toccadas e bistas
Po
isperientzia ti nde servas
Ca
sa vida nosta est una sola
E
su tempus po nois est iscola.
2
Destinu
de su donu ti domando
A
meritu mi podes favorire
Si
si naschit in terra po suffrire
E
suffrire si devet dae cando
Custu
ti prego e ti raccumando
Cale
donu m’as zau cherz’ischire
Si
suffrire devìo de naschida
Turmentau
de males tottu vida.
3
Tue
destinu ses che su rellozu
Giras
sa freccia e s’ora contas
A
s’astru e a s’ora cunfrontas
Po
su bonu e su malu appozu
E
non tzapande siguru allozu
Male
ti pesas e peus tramontas
S’in
cuss’ora a s’umanu cassas
Po
tottu vida guastu ddu lassas.
4
Destinu
si m’as fattu tantu male
No
incurpo a tie ne a Deus
Che
nd’at meda chi de me istan peus
Ma
tottu este a su naturale
Si
si naschit in s’ora fatale
De
s’astru malu in manos seus
Est
donu chi naschit de natura
Po
s’umana terrena creatura.
5
O
Mama Natura si mi crese
A
medas terrenas creaturas
Cun
su destinu malu ddas torturas
A
conca a manos e a pese
Chie
nudda e chie chimbe e sese
E
medas creaturas isfiguras
Sentza
rimediu ne azudu
Paraliticu
tzurpu surdu e mudu.
6
No
dda pagat arzentu ne oro
Sa
vida po dogni umanu
Comente
jeo sende antzianu
M’as
pugnalau tres ortas a su coro
No
est ca suffro chi mi addoloro
Suffro
ca a sero e a manzanu
Suffrinti
sos meos familiares
Cun
fadiga e cun sos dinares.
7
Est
penosa e dura sofferentzia
Po
su fragile corpus antzianu
Tue
destinu cun barbara manu
Crudele
as fattu sa sententzia
Su
cale piedade ne clementzia
Podet
faer su Deus Soberanu
Issu
punit cun sa leze sua
E
tue punis cun sa leze tua.
8
Destinu
ti fatzo a ischire
Seo
tremende che foza ’e canna
No
est chi m’appes zau parte manna
M’as
zau solu su tantu ’e suffrire
Sa
morte mi cheriat occhire
E
tue serrau dd’as sa janna
E
sa morte abbarrada est in fora
Fintz’a
cando no arribat s’ora.
9
Su
etz’umiliau cant’est malu
Ma
su male faet cussu e prusu
In
domo sua si paret intrusu
Puru
sende su pernu ’e su palu
Ddi
paret caridade e arregalu
Papare
de su su crede abusu
Puru
sende serviu coidosu
Tenet
cuss’istintu dubitosu.
10
In
prus de su male sa etzesa
Aggravat
sa situatzione
Est
che iscova in su cuzone
O
puru che cane sutta ’e mesa
Sentza
briu e sentza lucidesa
Est
unu fantasma in persone
Zeo
biu sì seo abbarrau
Ma
seo mortu e no interrau.
11
Rassegnadi
poveru antzianu
Si
non tenes ateros azuos
Sa
leze obbligat sos suos
A
t’assistire de sero a manzanu
Che
pitiu ti pigant a sa manu
Fintza
po faer sos doveres tuos
E
si crocau ses in su lettu
A
ti pulire puru est suggettu.
12
O
etzu ite cherese chi netza
Cando
sa etzesa s’ora sonada
Su
male a su etzu non perdonada
E
martirizat sa persone betza
E
no est prus nen pische e nen petza
Non
biet no intendet non resonada
E
suffrit die e notte a dogni ora
Po
chi t’assistidi est peus ancora.
13
Su
chi nat su etzu no iscurtanta
E
ddi nanta ca nudda cumprendede
Su
etzu non si podet difendede
A
dd’umiliare che risurtanta
Sa
resone tra issos consurtanta
Cun
rispettu po no ddu offendede
Ddi
nanta po cunfortu e po consolu
Ca
este unu criticu pignolu.
14
Povera
persone betza sese
Fintz’a
chi ti biet faes pena
Po
ti mantenner sa tua carena
Su
baculu in manu pigas crese
Treme
treme in manos e in pese
Papas
e bufas a manu anzena
E
su cantu bives zai s’ischidi
Zas
noia a chie ti assistidi.
15
Sos
familiares faent sentinella
A
s’antzianu su cantu est biu
Cando
chi est mortu e seppelliu
In
Campusantu in sa sua cella
Ponent
ogni tantu in sa cappella
Frores
po su corpus chi est ormiu
Sos
familiares bien po consolu
Fotografia
e lumene solu.
16
In
Campusantu su corpus mortale
Palas
a terra e non de fiancu
Ca
non podet faere de mancu
Palas
a terra est su naturale
Su
erme s’ingrassat che mannale
Lassa
solu sos ossos in biancu
Papande
sa petza s’ispelegada
Sa
carena de pare disgregada.
17
Mortu
in Campusantu accorrau
A
nessunu creo nudda narada
Sende
biu sos mortos che carrada
Ma
biu est andau e torrau
Su
mortu inie est interrau
Semper
in Campusantu abbarrada
E
cando su biu nde resonada
Coro
e mente impressionada.
18
Male
cun male si aggiunghede
E
ora mala non nde manca mai
Non
bastat ca sos males funti assai
Limba
mala cun faulas punghede
Cun
velenu sa mormura unghede
Inventande
traschias e guai
S’odiosa
e falsa impostura
M’at
fertu mortu postu in sepoltura.
19
Fio
traitu a intro e a fora
De
parentes amigos e cumpanzos
Dae
paesanos e istranzos
Sutt’a
su bersagliu a dogni ora
Faende
un’istabile dimora
Po
varios pubblicos arranzos
E
agatau mi seo custrettu
Dae
su bruttu a leare su nettu.
20
Po
cussu nemigos funti tantos
Ma
no apo mai fattu male
Apo
agìu in modu legale
Sentza
cricare Deus ne a Santos
M’apo
postu in manos sos guantos
Torrande
tottu a su naturale
Nemigu
non ti apo offendiu
Po
dirittu mi seo difendiu.
21
A
otto dies de sa chistione
Sende
in macchin’a pagu lestresa
Si
bloccanta sas rodas de sorpresa
E
mi firmo in mesu ’e s’istradone
Mi
che calo e fatzo attentzione
E
no ddi tzapo nessuna malesa
Ando
e torro dae su sartu
E
sa difattu mi enit s’infartu.
22
Non
mi curo de s’infartu tentu
Est
cosa chi succedit in su mundu
Ma
cando m’est beniu su segundu
M’est
beniu custu pentzamentu
No
at esser crachi malu entu
Chi
mi cherzat bie moribundu
Difatti
no est cosa de ischertzu
De
su segundu beniu est su tertzu.
23
Nami
nemigu cantu ses cuntentu
De
mi bier suffrinde non defuntu
Nami
s’istregone chi as assuntu
Po
mi ponnet in rughe e in turmentu
Ma
podet esser chi giret su entu
E
benzas tue a su meu puntu
Si
Deus a meritu ti pagada
Su
matessi male ti che tragada.
24
S’abba
enit e torrat a su mare
No
dda firmat muru ne muraglia
E
unu trenu sentza sa rotaglia
Ischis
bene non podet camminare
Sas
rodas si devent cambiare
Che
carru armau cintu a maglia
E
gasi camminat prus siguru
A
pari sensu est po tue puru.
25
Si
cheres in sa vida bene istare
Deves
cumbatter sa sopravviventza
E
chi siat de tua appartenentza
S’anzenu
no ddu deves calculare
Siat
in terra o siat in mare
Ca
devet biver un’ateru pentza
Si
su tu po s’anzenu discoidasa
Su
portafogliu prenu t’isboidasa.
26
Non
ti pighes nessunu pistighinzu
Morzo
e ti lasso in santa paghe
Tue
canta comente su izaghe
Però
deves cambiare estinzu
Biver
che a prima est un’affrinzu
Ca
tue puru ortas a tenaghe
Custu
est certu e siguru
Morzo
jeo ma moris tue puru.
27
T’iscrio
in custa Dispedida
Leze
e tene in coro e mente
Tramontat
sole e luna in ponente
Gosi
matessi est sa nosta vida
S’odiu
po su coro est omicida
Po
s’anima piaga sofferente
Perdonu
non perdonu arresono
Po
parte mia a tottus perdono.
28
Su
perdonu est inevitabile
Murinde
si devet perdonare
S’idea
gigantesca de lassare
E
morrer de coro amabile
Su
perdonu est donu affabile
Su
mortu no est de odiare
Non
balet sa resone ne su tortu
Vendicare
a unu corpus mortu.
29
Morinde
cherzo morrer cun amore
Lasso
sa terrena residentzia
Cun-d-una
pulia cussientzia
Comente
terrenu peccadore
Non
fio ladru ne malefattore
Morzo
cun serena passientzia
Aspettande
a morrer mi disvago
E
cando enit cun sa morte pago.
30
Morte
zam’in terra su cunfortu
Prima
de faer s’urtimu respiru
In
Campusantu mi fatzo su giru
E
visito dogni corpus mortu
Po
jare sa resone o su tortu
Non
seo chiromante nen fachiru
Po
cuddos chi non tenent Campusantu
Dispersos
in sa terra a cantu a cantu.
31
Datu
chi morte como ses benia
A
mi occhire crete prontu seo
Non
potzo fae su chi cherzo jeo
Ca
seo a s’urtima agonia
Lasso
sos benes de ogni zenia
Solu
su chi m’aspettat mi che leo
Lasso
in terra su corpus mortale
S’anima
leo cun bene e cun male.
32
Ti
prego morte po s’amore ’e Deu
In
custos males atroces e feos
Seo
abbarrau in sos pannos meos
Semper
faende su dovere meu
Non
cherzo prus suffrire sentz’arreu
A
s’urtim’ora jami sos recreos
Bocchimi
cun-d-unu corpus solu
Po
chi non suffrat su chi est in dolu.
33
Terra
de alturas e pianos
Dae
me coltivada dogni latu
Como
fatzo comente Pilatu
De
tue mi nde samuno sas manos
E
ti lasso in manu a sos giovanos
Ca
su tempus cussa leze at fatu
Cun
amore de coro accettaddos
E
comente ti servinti pagaddos.
34
Lasso
dottores e meghinasa
Maladias
bonasa e malasa
Pigandemi
sa rughe in palasa
Giro
sas campagnas pellegrinasa
In
mesu de buscos e ispinasa
Sentza
sa pinnia in sas alasa
Gosi
barbara morte ses cuntenta
Zandemi
sa morte a morte lenta.
35
Sos
chi beninti a m’accumpanzare
In
viazu po s’urtimu camminu
Parentes
de lontanu e de vicinu
Non
cherzo nessunu a lagrimare
Su
chi at volontade de pregare
Preghede
a su Deus divinu
Cando
cun s’anima ddu visito
Chi
mi jetzat su postu chi merito.
36
Ghirlanda
nen cuscinettos a rughe
Cherzo
a mortu po profanidade
Cherzo
su baulu in povertade
Non
castanza mogano nen nughe
Cherzo
a zare po s’urtima lughe
Sas
candelas a dogni Cuffrade
Cherzo
po martire de traballu
Una
rughe de linna o metallu.
37
Adiosu
Terra mama amada
E
umanu populu inclusu
E
tue morte comente as s’usu
Leamiche
de manos s’ispada
E
zami sa mortale pugnalada
Po
chi morza e non biva prusu
E
mi ch’ando po semper in eternu
A
bivet in-d-un’ateru guvernu.
38
Campusantu
terrenu giocundu
Umana
dimora e garantzia
Sa
morte como chi dd’apo retzia
Dormo
cun tue a sonnu profundu
E
po cantu su mundu dura mundu
A
sos mortos fatzo cumpanzia
In
santa paghe e sentza intrigos
Cun
parentes amigos e nemigos.
39
Santa
paghe ses tue sa prus forte
Po
s’umanu rancore ses su frenu
Su
cale Gesù Cristu Nazarenu
Po
sa paghe a retziu sa morte
Su
chi naschit però po mala sorte
In
santa paghe semenat velenu
E
semper che ispina sutt’a ludu
E
punghet che tzegu surdu e mudu.
40
Tue
santa Terra mama amada
De
unu corpus gosiche morinde
De
tantu tempus chi fiat suffrinde
Sa
persone a zero est torrada
Prupa
in sos ossos non ddu ada
De
su pagu chi est servidinde
In
loculu o tumba chi m’accorro
Sa
terra chi m’as zau ti dda torro.
41
O
erme dae me pagu ispera
Ca
tzapas una misera carena
Prima
fia de muscolos prena
Como
est ridott’a mala manera
Non
creo chi sa persone intera
Ti
bastet po pranzu e po chena
Datu
chi de petza tzapas pagu
Ti
prego cuntentadi de su fragu.
42
A
corpus mortu anima bolare
Deves
in artu fintzas a inue
No
andas a inue cheres tue
Si
non tenes su lassapassare
Podes
girare e regirare
E
meta no agatas in neddue
No agatas nen frode nen lode
Si
non tenes anzelu custode.
43
Si
ti favorit su erettu entu
E
serenu t’ispinghet dae palas
Azuandeddu
in penosas iscalas
Fintz’a
su campu de ismistamentu
Inue
faent su giudicamentu
De
penas bonas e de penas malas
E
sigundu sas operas iscrittas
As
a tenner sa paga chi meritas.
44
Santu
Micheli a pesa in manu
Prima
de ti ponner in su pesu
Ti
domandat si Deus as offesu
Si
biviu as che bonu Cristianu
Si
sa leze de Deus Soberanu
As
traitu che fogu atzesu
Po
vendetta e odiu valente
In
presone ponende s’innocente.
45
Su
chi Deus non perdonat mai
A
s’anima terrena creatura
Est
sa morte s’imbrogliu sa fura
Su
chi ponet femina in guai
Cun
falsas imposturas assai
Su
ricattu s’istupru e s’usura
Si
po biver atere at mortu
In
Chelu no est mai arregortu.
46
O
anima ti fatzo a ischire
Comente
in su pesu est incisu
Ca
non podes andare in Paradisu
A
Purgadoriu andas a suffrire
A
Deus ddu depo ubbidire
Cun
sa leze depo esser precisu
Po
su Chelu de medas disizau
Deus
su postu a pagus at zau.
47
Si
tue fattu as su chi cherias
In
Terra sentza esser controllada
O
tue pover’anima dannada
Cun
Babbos Nostos e Ave Marias
Po
su chi as fattu in piraterias
Dae
Deus non ses perdonada
Su
Purgadoriu as po turmentu
A
una pena fatta a fogu lentu.
48
Prima
in Chelu de andare
Ancora
suffrire deves cantu
Cantu
at suffriu su Martire Santu
Po
poder issu Santu diventare
Anima
tue ti deves purgare
Cun
su fogu lagrimas e prantu
Cando
de sos peccaos ses purgada
A
su Chelu andas cunsagrada.
49
Tue
umana anima terrena
As
girau in Terra e dogni logu
In s’Inferru as biu ddu at
fogu
In
su Purgadoriu trista pena
In
su Chelu missa e novena
Pregande
cun seriu jogu
In
sa Terra as biu incisu
Inferru
Purgadoriu Paradisu.
50
Anima
terrena festa e gala
Godis
in s’eternu Paradisu
Ca
de Purgadoriu est precisu
Faer
a Terra su piga e cala
Cun
su fogu brusande a dogni ala
Comente
Deus at decisu
Girare
in Terra a dogni latu
Torrande
a bier su male chi as fattu.
51
S’Inferru
t’as salvau menomale
Ca
in sa Terra as suffriu abbastantza
T’at
perdonau dogni mancantza
Deus
Babbu Eternu Immortale
E
como su Chelu celestiale
Gosadi
a comente est s’usantza
E
in Terra a prova notoria
Lassas
sa debile memoria.
52
Tue
anima mala comente istas
In
s’Inferru cun pena castiga
Una
orta in paghe e deghe a briga
T’iscudente
nde feris e nde pistas
Cun
brusaduras feas e tristas
Cricas
abba in lagu sentza diga
Po
su male ch’as fattu ite guai
Ses
in s’Inferru e non ch’essis mai.
53
Anima
tue ses fumu e bentu
Libera
in sa terrena isfera
Ma
Deus cun sa sua bandiera
Giudice
in su Sacru Parlamentu
Po
s’umanu at fattu giuramentu
Cun
disciplina e leze severa
Ue
cheret issu s’anima andada
Ca
est Deus ch’in tottu cumandada.
Ardauli,
28 ottobre 1999
Nessun commento:
Posta un commento